Συνέντευξη στην εφημερίδα της Δράμας "Η Αλήθεια", της Δρ. Ξύστρου Μαρίας, Κοινωνιολογία της εκπαίδευσης - ψυχολογία, Brunel University of London.
-Τι είναι ΔΥΣΛΕΞΙΑ;
Η δυσλεξία είναι ιδιαίτερα παραπλανητική, γιατί δεν φαίνεται στην καθημερινή προφορική επικοινωνία, αφού οι δυσλεξικοί δεν παρουσιάζουν προβλήματα λόγου και συχνά έχουν εξαιρετική λογική & ευφυΐα. Μόνο όταν γνωρίζουμε την ύπαρξη της, μπορούμε να την αντιμετωπίζουμε έγκαιρα και σωστά. Αντιθέτως η ά γ ν ο ι α χειροτερεύει την ειδική μαθησιακή δυσκολία τους, που εμφανίζεται στην ανάγνωση, στην ορθογραφία, στον γραπτό λόγο και ιδιαιτέρως στην μεταφορά της σκέψης τους σε γραπτό.
-Ποια είναι τα πρώιμα συμπτώματα;
Επειδή η δυσλεξία είναι κυρίως κληρονομική, υπάρχει από τη γέννα. Συνεπώς, μπορεί να εντοπισθεί από την προσχολική ηλικία. Τα πιθανά συμπτώματα που πρέπει να προσέχουμε στην προσχολική ηλικία και στις πρώτες τάξεις του δημοτικού είναι τα εξής: Κληρονομικότητα, Δυσκολίες συγχρονισμού-συντονισμού πράξεων (σχοινάκι, κεφαλιές στο ποδόσφαιρο) & διατήρησης ρυθμού-ρυθμικών κινήσεων (βηματισμός, χορός, χρονισμός). Ακόμη, παρουσιάζουν προβλήματα αλληλοδιαδοχής, όπως βραδύτερη μάθηση της αυτόματης εκτέλεσης διάφορων αλληλοδιαδοχικών κινήσεων-ενεργειών (ντύσιμο, δέσιμο κορδονιών)
Η Δυσλεξία συνήθως συνυπάρχει με το επίσης νευρολογικό, κληρονομικό πρόβλημα της διάσπασης προσοχής, της υπερκινητικότητας και της παρορμητικότητας[=ανυπομονησίας]. Τα παιδιά με διάσπασης προσοχής συχνά δεν μπορούν να συγκεντρωθούν για όσο χρόνο χρειάζεται, είναι ανυπόμονα, ανοργάνωτα, ζωηρά, ατίθασα, αεικίνητα, βιάζονται, δεν μπορούν να περιμένουν τη σειρά τους δεν τελειώνουν αυτά που αρχίζουν, είναι ευέξαπτα, έντονα συναισθηματικά, άτομα της τελευταίας στιγμής και τους λείπει η αίσθηση του χρόνου. Η διάσπαση προσοχής εμφανίζεται συνήθως με μαθησιακά προβλήματα, αλλά μπορεί σπανίως να υπάρξει χωρίς αυτά.
-Ποια επιστημονική ειδικότητα είναι η κατάλληλη για να κάνει τη διάγνωση;
Εξειδικευμένοι ψυχολόγοι ή ειδικοί παιδαγωγοί κάνουν την διάγνωση της δυσλεξίας, συνήθως ως μέλη ομάδας ειδικών. Χωρίς τους ψυχολόγους δεν μπορεί να γίνει διάγνωση, διότι το τεστ ευφυΐας είναι απαραίτητο για να αποκλειστεί η νοητική υστέρηση ως αιτία μαθησιακού προβλήματος. Τα τεστ ευφυΐας μόνον εξειδικευμένοι ψυχολόγοι επιτρέπεται να τα δίνουν. Το άγχος, η έλλειψη αυτοπεποίθησης καθώς και η διάσπαση προσοχής και η παρορμητικότητα που χαρακτηρίζουν τους δυσλεξικούς μειώνουν σημαντικά τις επιδόσεις τους στα τεστ ευφυΐας, τα οποία στα χέρια άπειρων ή μη ειδικών είναι τόσο επικίνδυνα όσο και το γεμάτο πιστόλι στα χέρια παιδιών. Το πιο επικίνδυνο και τραγικό λάθος είναι το να διαγιγνώσκεται, λόγω άγνοιας, ως νοητικά καθυστερημένο ένα ευφυές αλλά συνεσταλμένο δυσλεξικό παιδί!
-Γιατί ψυχολογικά προβλήματα;
Οι δυσλεξικοί μαθητές και οι μαθητές που αντιμετωπίζουν μαθησιακές δυσκολίες διαφέρουν στις κοινωνικές τους ικανότητες, συμπεριφορές και στην ψυχο-εκπαιδευτική τους κατανομή. Κατανοούν ποια είναι η αποδεκτή κοινωνική συμπεριφορά, αλλά αντιμετωπίζουν πρόβλημα στο να προσαρμοστούν στις κατάλληλες κοινωνικές συνθήκες και να συμπεριφερθούν ανάλογα. Η σχολική αποτυχία, η έλλειψη διάγνωσης και η λόγω άγνοιας αρνητική και απορριπτική αντιμετώπιση γονέων & εκπαιδευτικών με υποτιμητικές συγκρίσεις, με αρνητικά επίθετα (τεμπέλη, αδιάφορε, επιπόλαιε) προκαλούν σοβαρά δευτερογενή ψυχολογικά προβλήματα που συντρίβουν την αυτοπεποίθηση και τον αυτοσεβασμό των παιδιών μας. Όσο πιο έγκαιρη είναι η διάγνωση της δυσλεξίας ή ακόμη καλύτερα η πρόγνωση της κατά την προσχολική ηλικία τόσο πιο αποτελεσματική γίνεται η αντιμετώπιση και τόσο μειώνονται τα συνεπακόλουθα ψυχολογικά προβλήματα.